ค้นหา

EP.16 ซื้อที่ดินมีแค่สิทธิครองครอง ไม่ได้จดทะเบียน จะได้สิทธินั้นหรือไม่?

Podcast ที่จะชวนทุกคนมาหูผึ่ง เพราะเรื่องกฎหมาย ไม่รู้ไม่ได้…

มีหลายท่านที่ซื้อที่ดินโดยใช้ความง่ายเข้าไว้นั่นคือ จ่ายเงินเข้าครอบครองและรับมอบเอกสารที่ดิน เมื่อเป็นแบบนี้แล้วที่ดินที่ซื้อจะได้สิทธิหรือไม่ ตามกฎหมายถ้าผู้ครอบครองสละเจตนาครอบครอง หรือไม่ยึดถือทรัพย์สินต่อไป การครอบครองย่อมสุดสิ้นลง และการโอนไปซึ่งการครอบครองนั้นย่อมทำได้โดยส่งมอบทรัพย์สินที่ครอบครอง

การสละสิทธิครอบครอง จะต้องทำโดยสมัครใจ ถ้ามีเหตุอื่นมาขัดขวางชั่วคราวไม่ให้มีรการยึดถือทรัพย์สินนั้น เช่น น้ำท่วม ไม่เรียกว่าขาดการยึดถือ การครอบครองยังไม่สิ้นสุด กรณีที่ดินมือเปล่าสามารถโอนสิทธิครอบครองกันได้ โดยไม่ต้องทําตามแบบ ฉะนั้น ผู้รับโอนโดยการส่งมอบย่อมได้สิทธิครอบครองไปทันที สำหรับสิทธิครอบครองโอนไปได้โดยไม่ต้องทําตามแบบแต่อย่างใด แม้จะเป็นที่ดิน มี น.ส. 3 ซึ่งต้องจดทะเบียนนิติกรรมตามกฎหมายที่ดินก็ตาม กรณีโอนที่ดิน น.ส.3 หรือ น.ส. 3 ก. โดยข้อเท็จจริงถ้ามีการสละการครองครองและโอนการครอบครองแล้ว ถ้าผู้โอนซึ่ง มีชื่ออยู่ใน น.ส. 3 และ น.ส. 3 ก. จดทะเบียนโอนที่ดินให้บุคคลอื่น ผู้รับโอนโดยข้อเท็จจริงมี สิทธิฟ้องถอนการโอนได้ ดังตัวอย่างตามคําพิพากษา

“นายเอ ขายที่ดินให้นายบี โดยไม่ได้ทําเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงาน เจ้าหน้าที่ การซื้อขายตกเป็นโมฆะตามกฎหมาย การที่นายบีครอบครองที่ดินหลังจากซื้อจาก นายเอ นายบีย่อมได้ซึ่งสิทธิครอบครองจากการโอน ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1377,1378 โดยไม่ ต้องทําตามแบบนิติกรรม”

หรือมีอีกกรณีที่น่าสนใจในคดีครับ

นายไก่ ซื้อที่ดินพิพาทมาจาก นางขาว และ นางขาว ส่งมอบการครอบครองที่ดิน พิพาทให้แก่นายไก่แล้ว ถึงแม้การซื้อขายที่ดินพิพาทระหว่างนายไก่ กับ นางขาว จะไม่ได้ทํา เป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ มีผลให้การซื้อขายที่ดินพิพาทระหว่างนาย ไก่กับนางขาว ตกเป็นโมฆะตามกฎหมาย แต่ที่ดินพิพาทเป็นที่ดินมือเปล่า การโอนทรัพย์ให้แก่ กันย่อมกระทําได้โดยการส่งมอบการครอบครอง เมื่อนางขาว ขายที่ดินพิพาทและส่งมอบการครอบครองที่ดินพิพาทให้แก่นายไก่ โดยนางขาว ไม่เข้าไปยุ่งเกี่ยวในที่ดินพิพาทอีกต่อไป ถือเป็นการแสดงเจตนาสละการ ครอบครองที่ดินพิพาทให้แก่นายไก่ และนายไก่เข้าครอบครองทําประโยชน์ในที่ดินพิพาทโดย เจตนายึดถือเพื่อตนต่อแต่นั้นมา นายไก่ย่อมได้ไปซึ่งสิทธิครอบครองที่ดินพิพาท โดยไม่จําต้อง จดทะเบียนการได้มา ที่ดินพิพาทจึงตกเป็นของนายไก่ นางขาวจึงไม่มีสิทธินําที่ดินไปโอนขาย ให้แก่คนอื่นได้ หากมีการนําไปขายแม้จะมีการจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่นายไก่ซึ่งมีสิทธิครอบครองอยู่ก่อนสามารถใช้สิทธิตามกฎหมายได้

อ้างอิง: ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1377, 1378