ของกลาง คือ วัตถุใด ๆ หรือทรัพย์สิน ซึ่งตกมาอยู่ในความคุ้มครองของเจ้าพนักงาน โดยอำนาจของกฎหมายหรือโดยหน้าที่ในทางราชการ และได้ยึดไว้เป็นของกลางเพื่อพิสูจน์ในทางคดี หรือเพื่อจัดการอย่างอื่นตามหน้าที่ราชการ
ของกลาง แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ
- ของกลางในคดีอาญา ได้แก่ ของกลางที่เกี่ยวข้องต้องจัดการทางคดีอาญา เช่น ของที่บุคคลมีไว้ หรือใช้เป็นความผิด หรือเป็นของที่ใช้เป็นหลักฐานพิสูจน์ความผิด
- ของกลางอย่างอื่น คือ ของกลางที่ไม่เข้าอยู่ในลักษณะของกลางในคดีอาญา เช่น ของที่เก็บตก หล่น หลุด ลอยไหลได้ เป็นต้น
ของกลางที่ศาลมีอำนาจริบได้
ทรัพย์สินที่เป็นความผิด ศาลสั่งริบ : ขอคืนไม่ได้
1. ทรัพย์สินที่ทำหรือมีไว้เป็นความผิด เช่น ยาเสพติด ปืนเถื่อนที่ไม่มีใบอนุญาต ธนบัตรปลอม
ทรัพย์สินที่เกี่ยวข้องกับการทำความผิด ศาลใช้ดุลพินิจสั่งริบ : ขอคืนได้
2. ทรัพย์สินทีใช้หรือตั้งใจใช้ทำความผิดโดยตรง เช่น อาวุธ (ปืนที่ใช้ยิง/มีดที่ใช้แทง) เครื่องมือ ยานพาหนะ เครื่องจักรกล น้ำมันที่เตรียมไว้จะวางเพลิง
3. ทรัพย์สินที่ได้มา โดยได้ทำความผิดโดยตรง เช่น ไม้เถื่อน แร่เถื่อน ทองที่ได้จากการลักทรัพย์ รถจักรยานยนต์ที่ได้จากการชิงทรัพย์ เงินที่ได้จากการวิ่งราวทรัพย์
ทรัพย์สินที่ได้จากการทุจริตของเจ้าพนักงาน ศาลสั่งริบ : ขอคืนได้ (สินบน เงินใต้โต๊ะ เงินแป๊ะเจี๊ยะ)
- ทรัพย์สินที่มอบให้เป็นการตอบแทน/จูงใจเจ้าพนักงาน สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งรัฐ สมาชิกสภาจังหวัด/เทศบาล โดยวิธีทุจริต/ผิดกฎหมาย/อิทธิพลให้ทำ-ไม่ทำหน้าที่
- ทรัพย์สินมอบให้เพื่อจูงใจเจ้าพนักงาน สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งรัฐ สมาชิกสภาจังหวัด/เทศบาลให้ทำ-ไม่ทำ-ประวิงการกระทำที่ไม่ชอบด้วยหน้าที่
- ทรัพย์ที่เจ้าพนักงาน สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งรัฐ สมาชิกสภาจังหวัด/เทศบาล เรียก-รับ-ยอมจะรับเพื่อทำ-ไม่ทำการอย่างใดในตำแหน่งทั้งชอบและไม่ชอบในหน้าที่
- ทรัพย์สินที่เจ้าพนักงานเรียก-รับ-ยอมจะรับก่อนที่จะได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าพนักงาน
- ทรัพย์สินที่ตุลาการ พนักงานอัยการ ผู้ว่าคดี/พนักงานสอบสวน ได้รับ เพื่อทำ-ไม่ทำ-ประวิงการกระทำที่ไม่ชอบด้วยหน้าที่
- ทรัพย์สินที่ตุลาการ พนักงานอัยการ ผู้ว่าคดี/พนักงานสอบสวน เรียก-รับ-ยอมจะรับ เพื่อทำ-ไม่ทำการอย่างใดในตำแหน่งทั้งที่ชอบหรือไม่ชอบต่อหน้าที่
- ทรัพย์สินที่ตุลาการ พนักงานอัยการ ผู้ว่าคดี/พนักงานสอบสวน เรียก-รับ-ยอมจะรับก่อนที่จะได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าพนักงาน
ทรัพย์ที่ได้จากการจูงใจให้ทำความผิด ศาลสั่งริบ : ขอคืนได้
8. ทรัพย์สินที่มอบให้เพื่อจูงใจ/เป็นรางวัลให้บุคคลทำความผิด
ขอคืนของกลางทำอย่างไร
- ผู้มีสิทธิขอคืน ต้องคืนให้ “เจ้าของแท้จริง” ที่ไม่รู้เห็นเป็นใจในการกระทำความผิด
- เจ้าของแท้จริงยื่นคำร้องขอคืนของกลางต่อศาล ภายใน 1 ปี นับแต่วันมีคำพิพากษาถึงที่สุด
