การหลบหนีการเกณฑ์ทหารหรือการหนีราชการทหารเป็นเรื่องที่หลายคนอาจคิด แต่ก่อนที่จะตัดสินใจ สิ่งสำคัญคือต้องเข้าใจถึงผลที่ตามมาและกฎหมายที่เกี่ยวข้องอย่างชัดเจน เพราะประมวลกฎหมายอาญาทหารมีเจตนารมณ์ในการบังคับบัญชาทหารให้อยู่ในวินัยและลงโทษทางวินัยแก่ทหารที่กระทำความผิดในการหนีราชการอย่างเข้มงวด

แบบไหนเรียกว่าหนีทหาร : ใช้บังคับกับนายทหาร ชั้นสัญญาบัตร ชั้นประทวนและพลทหาร

1. ขาดจากหน้าที่ราชการโดยไม่ได้รับอนุญาต
2. ขาดจากราชการเมื่อพ้นกำหนดอนุญาตลา
3. ขาดจากราชการ โดยเจตนาหลีกเลี่ยงจากราชการตามคำสั่งให้เดินทางกลับกองทหารหรือเดินเรือ

เจตนาหลีกเลี่ยงราชการทหาร: เมื่อขาดราชการตามกำหนดเวลานี้

• 24 ชั่วโมง ต่อหน้าศัตรู (มองเห็นศัตรู หรือระหว่างทำศึก)
• 3 วัน ในเวลาสงครามหรือในเขตประกาศใช้กฎอัยการศึก
• 15 วัน ในเวลาอื่นและสถานที่อื่น

บทลงโทษเมื่อหนีราชการทหาร

ตามประมวลกฎหมายอาญาทหาร มาตรา 45-46 ได้แบ่งประเภทการหนีราชการทหารและบทลงโทษไว้ ดังนี้

1. หนีราชการไปอยู่กับศัตรู: เป็นความผิดที่ร้ายแรงที่สุด โดยผู้กระทำจะได้รับโทษ: ประหารชีวิต
2. หนีราชการระหว่างที่อยู่ต่อหน้าศัตรู: จำคุกตลอดชีวิต หรือจำคุก 20 ปี
3. หนีราชการในเวลาสงคราม หรือในเขตประกาศใช้กฎอัยการศึก: จำคุก 1-15 ปี
4. หนีราชการในเวลาอื่นๆ นอกจาก 3 กรณีข้างต้น: จำคุกไม่เกิน 5 ปี

ข้อควรรู้ : ผู้บังคับบัญชาอาจใช้ดุลพินิจสั่งลงทัณฑ์แทนการส่งฟ้องได้ หากเห็นว่าเป็นการกระทำผิดเล็กน้อยไม่สำคัญ ซึ่งจะพิจารณาโทษตามความร้ายแรงของการกระทำ

ทางเลือกอื่นตามกฎหมายที่เกี่ยวกับการรับราชการทหาร เช่น:

1. การขอผ่อนผันการเกณฑ์ทหาร ตามเงื่อนไขที่กฎหมายกำหนด
2. การเลื่อนการเกณฑ์ เพื่อศึกษาต่อหรือเหตุผลอื่นที่สมควร
3. การเข้ารับราชการทหารตามกำหนด และปฏิบัติหน้าที่อย่างซื่อสัตย์

การเกณฑ์ทหาร : สิ่งที่ชายไทยทุกคนต้องรู้

อ้างอิง : ประมวลกฎหมายอาญาทหาร ,พ.ร.บ.รับราชการทหาร 2497